ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΑΣΥΛΟ ΣΤΟ ΠΟΛΥΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ 8/8/2019

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

 

Το 1229, έπειτα από έναν φοιτητικό καυγά σε ταβέρνα, οι στρατιώτες του διοικητή του Παρισιού τους καταδίωξαν, μπήκαν στους φοιτητικούς κοιτώνες, έκαναν συλλήψεις και βιαιοπραγίες. Οι καθηγητές της Σορβόννης κήρυξαν τότε απεργία που διάρκεσε τρία χρόνια – ήταν η πρώτη πανεπιστημιακή απεργία στην ιστορία –, ώσπου ο Πάπας Γρηγόριος ΙΧ εξέδωσε διάταγμα με το οποίο ρύθμιζε τη σχέση πανεπιστημίου και κράτους. Με αυτό το διάταγμα απαγορεύτηκε στους φοιτητές να οπλοφορούν, αλλά και στο κράτος να τους διώκει χωρίς έγκριση του Πανεπιστημίου, δηλαδή, τότε, του Επισκόπου του Παρισιού, στη δικαιοδοσία του οποίου υπαγόταν η Σορβόννη. Το 1232 ο Λουδοβίκος ΙΧ εγγυήθηκε την αυτονομία του Πανεπιστημίου και η Σορβόννη ξανάνοιξε. Είναι η πρώτη πράξη που κατοχύρωνε πανεπιστημιακό άσυλο.

 

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

 

Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται μέσα στους αιώνες που περνούν  ως προϋπόθεση για την λειτουργία τριών θεμελιωδών αρχών που συνιστούν το πανεπιστήμιο:

 

  1. Της κατοχύρωσης της ελευθερίας στην έρευνα και διδασκαλία
  2. Της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και
  3. Της προστασίας του δικαιώματος στην γνώση και την μάθηση.

Σε αυτές τις τρείς αρχές αναφέρονται  όλοι οι μεταπολιτευτικοί νόμοι στην Ελλάδα εδώ και 45 χρόνια, εξειδικεύοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος, ακόμα και αυτός που φέρνετε εδώ σήμερα.

 

Χωρίς την κατοχύρωση αυτών των 3 θεμελιωδών αρχών δεν υπάρχει η έννοια του πανεπιστημίου.

Γιατί αυτό;

 

Διότι το Πανεπιστήμιο κατά το Σύνταγμα παράγει και αναπαράγει την γνώση καθώς και τον διδακτικό φορέα που διαχειρίζεται την γνώση και την έρευνα, δηλαδή τους καθηγητές. Αλλοιώς δεν είναι πανεπιστήμιο – επαναλαμβάνω: δεν είναι πανεπιστήμιο.

 

Αυτό κατοχυρώνεται με δύο τρόπους  στο άρθρο 16 που επιχείρησε η ΝΔ και πρόσφατα να αλλάξει με την συνταγματική αναθεώρηση – αλλά απέτυχε.

 

Με απλά λόγια, με την ελεύθερη και ανεξάρτητη έρευνα παράγεται το περιεχόμενο της διδασκαλίας (διδακτέας ύλης) – δεν την ορίζει το κράτος όπως γίνεται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

 

Η αντιπαράθεση που γίνεται εδώ σήμερα συνίσταται στο αν η κατοχύρωση αυτών των 3 θεμελιωδών αρχών ύπαρξης του πανεπιστημίου γίνεται μέσω του πανεπιστημιακού ασύλου ή με την κατάργησή του και μέσω της αστυνομίας.

 

Η ίδια αντιπαράθεση έγινε και το 2011. Τότε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έφερε τον νόμο Διαμαντοπούλου με μεγάλες αντιμεταρρυθμίσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, όμως η αντιπολίτευση με αρχηγό τον κ. Σαμαρά δεν συναινούσε. Μετά όμως –προσέξτε- από τηλεφωνική συνομιλία Γ. Παπανδρέου και Σαμαρά συμφώνησαν στους όρους της ΝΔ. , δηλαδή την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.

 

Καταθέτω δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής  24  Αυγούστου του 2011. Τότε η κατάργηση ψηφίστηκε με 250 ψήφους. Τι έγινε μέχρι τον Αύγουστο του 2017 που ισχύει ο νόμος της Διαμαντοπούλου, ψηφισμένος με αυτήν την τεράστια πλειοψηφία; Κατά την δική σας ψευδή προπαγάνδα, τα πανεπιστήμια έγιναν κέντρα βίας και ανομίας – ενώ έχει ήδη καταργηθεί το άσυλο. Από την Δευτέρα επαναλαμβάνεται η ίδια ιστορία ως φάρσα.

 

     Η κ. Γεννηματά συμφωνεί στην κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου αλλά με μεγάλες οιμωγές καταγγέλλει την πιθανή αστυνομοκρατία των ΑΕΙ. Αντιπροτείνει την επαναφορά της παραγράφου 2 του σχετικού άρθρου του νόμου Διαμαντοπούλου, σε αντικατάσταση της παραγράφου 3 (του άρθρου 64) του νόμου Κεραμέως. Διαβάστε τις, είναι ακριβώς ίδιες με άλλες λεκτικές διατυπώσεις. Πάλι μαθαίνουμε από ΜΜΕ ότι με τηλέφωνο Γεννηματά – Μητσοτάκη θα επιτευχθεί συναίνεση για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Πόση υποκρισία θα αντέξει ο Ελληνικός λαός; Είστε καταδικασμένοι να αποτύχετε άλλη μία φορά.

 

     Γιατί είναι η ανάγκη να προστατευθεί η πεμπτουσία του Πανεπιστημίου από τις παρεμβάσεις της πολιτικής εξουσίας που καθιέρωσε τον θεσμό του πανεπιστημιακού ασύλου σε όλον τον κόσμο.

 

Παράλληλα όμως το πανεπιστημιακό άσυλο λειτουργούσε διαχρονικά και με την κλασσική έννοια του ασύλου, δηλαδή ως τόπος καταφυγής για πολίτες και κινήματα που εδιώκοντο από την εξουσία. Αυτό έγινε με τους χώρους της Νομικής και του Πολυτεχνείου – μέσα στην δικτατορία. Γιατί ήταν κατοχυρωμένοι – χωρίς νόμους- στην συλλογική συνείδηση ως τόποι που η αστυνομία δεν μπορούσε να παρέμβει.

 

Αυτή είναι η διττή ουσία του Πανεπιστημιακού Ασύλου που σήμερα εσείς εξαφανίζετε από την νομοθεσία της χώρας.

 

Θα προστατέψουμε τα Δημόσια Πανεπιστήμια με την αποκατάσταση της αξίας τους στην κοινωνία, με την συνεργασία μας με την πανεπιστημιακή κοινότητα για να βρεθούν κονδύλια και τρόποι για την φύλαξή τους από την ίδια.

 

Το πανεπιστημιακό άσυλο είναι ένας μεγάλος θεσμός  που κανείς νόμος δεν μπορεί να καταργήσει. Εμείς θα το υπερασπιστούμε – κυρίως τώρα που τα δικαιώματα των πολλών απειλούνται.