Το σχέδιο των προγραμματικών θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Η καταπολέμηση των ανισοτήτων.
Το ιστορικό
Συστήθηκε Ομάδα Εργασίας και η Πολιτική Επιτροπή Προγράμματος, το κείμενο γράφτηκε σε δύο δόσεις προ και μετά covid, ομόφωνα αποδεκτό από το Πολιτικό Συμβούλιο, συμβολή τμημάτων, ΕΠΕΚΕ, μεμονωμένων προσώπων.
Αναλύσαμε σύγχρονα προγράμματα αριστερών εργατικών και πράσινων κομμάτων, κυρίως το Green New Deal της αριστερής πτέρυγας του Δημοκρατικού Κόμματος ΗΠΑ, για να καταλήξουμε σε αυτή τη μορφή.
Τι δεν είναι το Πρόγραμμα
- Δεν είναι Διακήρυξη Αρχών (το κείμενο ψηφίστηκε πριν)
- Δεν είναι Απολογισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (υπάρχει)
- Δεν προτείνει μέτρα για τη συγκυρία
- Δεν είναι εκλογικό πρόγραμμα
Τι είναι το Πρόγραμμα
- Το κείμενο αυτό είναι πολιτικό στρατηγικό μας σχέδιο για τη χώρα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Είναι ο ελάχιστος κοινός τόπος, είναι η πολιτική συμφωνία όσων συμπορευόμαστε και ενώνουμε δυνάμεις κάτω από τον τίτλο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Φυσικά, όπως κάθε πρόγραμμα, έχει στόχο την αλληλεπίδραση με το σύνολο της κοινωνίας
- Εδράζεται στις ιδέες μας και στις εμπειρίες μας
- Είναι μια δυναμική διαδικασία. Επικαιροποιείται συνεχώς και τελικά καταλήγει να πάρει τη μορφή εκλογικού προγράμματος όταν έρθει η ώρα.
- Το πρόγραμμα αρθρώνεται στην εισαγωγή και σε 4 θεματικές ενότητες, που συμπυκνώνουν την πολιτική ατζέντα των συγκρούσεων ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, σε μια περίοδο βαθύτερων αλλαγών που έχουν ξεκινήσει, υπό το βάρος της κλιματικής κρίσης και της πανδημίας.
Οι 4 ενότητες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους:
- Η παραγωγική ανασυγκρότηση μετά την οικονομική κρίση, την πανδημία και εν μέσω κλιματικής κρίσης
- Η καταπολέμηση των ανισοτήτων
- Τα δικαιώματα–δημοκρατία
- Η Ευρώπη και η εξωτερική πολιτική
Η εισαγωγή είναι εξαιρετικά κρίσιμο κείμενο γιατί αναλύει όλα όσα συνέβησαν στον κόσμο, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα με αποτέλεσμα τη διεύρυνση των ανισοτήτων
Λέει 3 πράγματα:
- Τις αναδιατάξεις της παγκόσμιας οικονομίας
- Την παρακμή της ελληνικής οικονομίας
- Την ανάγκη αλλαγής πορείας με νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης
Το πρώτο θεμα: Οι μεγάλες αναδιατάξεις της παγκόσμιας οικονομίας καθορίζονται από την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης 1990-2008 με άνοδο του διεθμούς εμπορίου επενδύσεων και μοίρασμα της οικονομίας σε δύο πόλους του Ατλαντικού και του Ειρηνικού.
Η παγκόσμια όμως, ανάπτυξη δεν συνοδεύεται από ευημερία του πληθυσμού των χωρών, αλλά από μεγάλες ανισότητες και μεγάλο μέρος του πληθυσμού όχι μόνο δεν ευημερεί αλλά αποκλείεται από την οικονομική ανάπτυξη.
- Ωφελήθηκε το 1-10% του πληθυσμού, οι μεσαίες τάξεις έμειναν στάσιμες (50%) και το 40% φτώχυνε.
- Δεν υπήρξε για τους πολλούς ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, τις τεχνολογίες και στην αγορά εργασίας
- Αυξήθηκαν οι διακρίσεις, βασική κατηγορία ανισοτήτων, όσων αφορά το φύλο, το χρώμα, την εθνότητα.
Όμως, αυτή είναι ακριβώς η καταστατική αρχή του νεοφιλελευθερισμού. Βασίζεται στις ανισότητες, τις θεωρεί και φυσική κατάσταση και θετικό παράγοντα για την οικονομική ανάπτυξη διότι δεν υπάρχει γι΄ αυτούς η σύγκρουση κεφαλαίου-εργασίας και εργοδότη-εργαόμενου. Για αυτό καμία προστασία της εργασίας, οι αγορές πρέπει να μην ελέγχονται και να είναι κυρίαρχες σε ιδιωτικοποιήσεις παντού και στο κοινωνικό κράτος-παιδεία-υγεία-ασφάλιση-πρόνοια. Ελευθερία των χρηματαγορών και καταπάτηση των κοινωνικών δικαιωμάτων.
Όλα πήγαιναν καλά για τον νεοφιλελευθερισμό.
Μέχρι που αρχίζουν οι διαρκείς κρίσεις του νεοφιλελευθερισμού με την πρώτη, την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όπου απειλήθηκε αυτό το μοντέλο. Όμως γρήγορα έσωσαν τις τράπεζες και μετέτρεψαν το χρέος τους (δηλ. το ιδιωτικό) σε δημόσιο, δηλ. σε χρέος των λαών.
Η δεύτερη κρίση: Από τότε και μέχρι το 2020 ο νεοφιλελευθερισμός περνάει και δεύτερη μεγάλη κρίση, την κλιματική.
*Στο Παρίσι συμφωνούν να μειώσουν τους ρύπους έως το 2030 και να τους φθάσουν σε μηδενική καταγραφή το 2050. Μόνο η Ευρώπη προχώρησε από το 1990 μέχρι σήμερα ενώ η οικονομία της μεγεθύνθηκε κατά τα 2/3 οι ρύποι μειώθηκαν κατά ¼.
*Σήμερα το Ταμείο Ανάκαμψης δίνει το 40% των χρημάτων για την πράσινη μετάβαση. Αυτό όμως, δεν μπορεί να γίνει χωρίς Ενεργειακή Δημοκρατία και ενεργειακές κοινότητες και καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Τίποτα από αυτά δεν έχει το πρόγραμμα της ΝΔ για το Ταμείο Ανάκαμψης.
*Η τρίτη κρίση του νεοφιλελευθερισμού είναι η πανδημία.
Η κρίση της πανδημίας κλόνισε την αλαζονεία και τις βεβαιότητες ενός παγκοσιοποιημένου καπιταλιστικού κόσμου.
*Αποδόμησε τον διαρκή ανταγωνισμό και επανέφερε την υπεροχή του δημόσιου και καθολικού ως καταστατικής αρχής προστασίας της υγείας. Επανέφερε την αναγκαιότητα κοινωνικής συνοχής εναντίον κάθε μορφής περιθωριοποίησης και αποκλεισμού. Ανέδειξε ξανά τη σημασία των δημοσίων πολιτικών και παρεμβάσεων στην οικονομία και την αξία του κοινωνικού κράτους. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της κρίσης της πανδημίας είναι δραματικές και μακροπρόθεσμες.
*Η επιδημιολογική κρίση αθροίζεται στην οικονομική και την κλιματική, συναρθρώνεται με την κρίση της εργασίας και της δημοκρατίας, μετατρέποντας την επόμενη μέρα σε πεδίο ιδεολογικών και πολιτικών συγκρούσεων που θα σχηματίσουν τα νέα δεδομένα στη σχέση της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας με τον κόσμο της εργασίας.
Το δεύτερο θέμα της εισαγωγής είναι η παρακμή της ελληνικής οικονομίας
Η Ελλάδα ανήκει στις οικονομίες που υπέστησαν μεγάλη επιδείνωση της θέσης του την περίοδο της παγκοσμιοποίησης. Έχασε θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη, έμεινε πίσω σε επενδύσεις και παραγωγικότητα, είχε παραγωγική και τεχνολογική υστέρηση και βίωσε δραματική επιδείνωση μισθών και εισοδημάτων.
Την περίοδο της ανάπτυξης 1990-2000 η οικονομία αντί να γίνει εξωστρεφής έγινε πιο εσωστρεφής, με αιχμή τις κατασκευές, τα μεγάλα έργα και το εμπόριο. Κυριάρχησαν οι ξένες και εγχώριες επενδύσεις που αναζητούσαν ασφαλείς αποδόσεις, όπως είναι οι επενδύσεις σε αυτοκινητόδρομους, αεροδρόμια, τυχερά παιχνίδια, ενέργεια, δίκτυα, πληροφορική και τεχνολογικές εφαρμογές στο δημόσιο.
-Έτσι μπήκαν σε δεύτερη μοίρα
Η εξωστρεφής ιδιωτική οικονομία, μέρος της βιομηχανίας και της γεωργίας. Η κατανάλωση, μία από τις 4 παραμέτρους της ανάπτυξης, βασίστηκε κυρίως στον τραπεζικό δανεισμό και το κράτος στο δημόσιο δανεισμό , πράγμα που οδήγησε στην εκτόξευση δημόσιου και ιδιωτικού χρέους.
Τι έγινε από το 2008 μέχρι το 2015 το ζήσαμε, το ξέρουμε και δεν θα αναφερθώ σε αυτό.
Την περίοδο 2015-2019 η οικονομία σταθεροποιήθηκε, το χρέος αναδιαρθρώθηκε σε πρώτη φάση και η ανάπτυξη, επανήλθε από το 2016, σε θετική τροχιά. Θετικό είναι ότι η ανάκαμψη στηρίχθηκε σε εξωστρεφείς δραστηριότητες, τις εξαγωγές και τον τουρισμό.
Σήμερα η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την κρίση ως ευκαιρία για να επαναφέρει το μοντέλο που μας έριξε στα βράχια. Η επανάληψη συνταγών και αναπτυξιακών αντιλήψεων του παρελθόντος που η σημερινή κυβέρνηση προάγει, μαζί με τις αντιμεταρρυθμίσεις σε ασφαλιστικό και εργασιακά, δείχνουν την ισχύ των ιδεών και των συμφερόντων του χθες.
*Το τρίτο θέμα είναι η αλλαγή πορείας με νέο μοντέλο οικονομίας και ανάπτυξης.
Θεωρούμε ότι με την πανδημία
Όλες οι διαχρονικές αξίες της Αριστεράς έχουν ανέλθει στο προσκήνιο. Ανακαλύπτονται εκ νέου από πολλούς πολίτες, βρίσκονται στο επίκεντρο των πολιτκών αντιμετώπισης των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, πειβαλλοντικών και πανδημικών προκλήσεων. Φαίνεται να επιζητούν την επαρκή πολιτικής τους έκφραση,
Άρα είναι η ώρα για ένα πρόγραμμα που θα έχει στο κέντρο του ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης:
Η νέα Κοινωνική Συμφωνία του ΣΥΡΙΖΑ με τον ελληνικό λαό βασίζεται σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που έχει στο κέντρο της την παραγωγική και τεχνολογική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας.
*Για να γίνει αυτό απαιτείται ο συνδυασμός της πράσινης μετάβασης (οικολογικής) και της ψηφιακής επανάστασης
*Απαιτείται η κατοχύρωση της εργασίας και της μικρομεσαίας επιχείρησης
Μια νέα Κοινωνική Συμφωνία που δίνει ελπίδα και προοπτική στην πλατιά κοινωνική συμμαχία των εργαζομένων, των ανθρώπων του μόχθου, των μικρομεσαίων επαγγελματιών και επιχειρηματιών, των αγροτών, των κοινωνικά ασθενέστερων, και κυρίως των νέων που αγωνίζονται για ένα καλύτερο και πιο δίκαιο μέλλον.
Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων θα αποτελέσει σημαντικό τμήμα αυτού του μετασχηματισμού. Και η ενίσχυση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων θα διαμορφώσει ευνοϊκές συνθήκες για την κοινωνική συνοχή, την αλληλεγγύη και την συλλογική προσπάθεια του κόσμου της εργασία και του πνεύματος.
Αυτή η νέα Κοινωνική Συμφωνία βασίζεται σε 8 άξονες:
- Την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου
- Η εργασία και το κοινωνικό κράτος στο κέντρο του μετασχηματισμού της οικονομίας
- Το κράτος και οι περιφερειακοί θεσμοί θα ενισχύσουν τις πράσινες υποδομές, και την κυκλική οικονομία
- Νέες αναπτυξιακές τράπεζες και θεσμοί
- Ενίσχυση μικρομεσαίων και συνεταιριστικών θεσμών κοινωνικής οικονομίας
- Η δημόσια περιουσία όχημα για την ανάπτυξη
- Κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες, χρήσεις γης και η ψηφιακή δημόσια διοίκηση στο επίκεντρο
- Συμμετοχή κοινωνικών εταίρων και δημοκρατικός έλεγχος και διαφάνεια
Και τελειώνει η εισαγωγή λέγοντας πώς θα υλοποιήσουμε αυτό το πρόγραμμα και με ποιους:
Με την κινητοποίηση του κόσμου της εργασίας (και της ανεργίας), με τον κόσμο της δημιουργίας, του πολιτισμού με τους επιστήμονες και τους ερευνητές
Με τους δημοκράτες και προοδευτικούς πολίτες
Γιατί τώρα; Είναι η ώρα για μια μεγάλη σύγκρουση ιδεών–πολιτικών και αξιών που θα κρίνει την έκβαση του μέλλοντος.
Η καταπολέμηση των ανισοτήτων: Για ένα ενιαίο καθολικό κοινωνικό κράτος
- Το πρόγραμμα στην ενότητα Γ αφορά στην καταπολέμηση των ανισοτήτων και τη ανασφάλειας. Όπως αναλύσαμε στην εισαγωγή οι ανισότητες θεωρούνται καταστατική αρχή του νεοφιλελευθερισμού, όχι απλά δηλαδή ένα φυσιολογικό κοινωνικό φαινόμενο, αλλά απαιτούνται διότι βοηθούν την ανάπτυξη για τον νεοφιλελυθερισμό. Στο όνομα της ευλεξίας και της παραγωγικότητας, χτυπήθηκε η εργασία
- Αποδυναμώθηκε το κοινωνικό κράτο με το δίπολο ιδιωτικοποίηση και μείωση δαπανών, με αποτέλεσμα τα έξοδα για βασικές ανάγκες να καλύπτονται από το μηνιαίο εισόδημα, το οποίο για τα χαμηλά στρώματα εξαντλείται στις είκοσι μέρες
- Μειώηκαν φόροι στα κέρδη και στα πλούσια στρώματα στο όνομα των επενδύσεων
- Τα αποτελέσματα στην Ελλάδα τα γνωρίζουμε ήταν οδυνηρά. Η φτώχια, η χειρότερη μορφή ανιστότητας χτύπησε και τα μεσαία στρώματα, όχι μόνο τα αδύνατα. Το 2015 800 000 χιλιάδες πολίτες, 1 στους 5 πολίτες, είχε μετακομίσει από τα μεσαία στρώματα στα φτωχά. Το 2019 οι 600 000 είχαν επιστρέψει στα μεσαία στρώματα. Το ίδιο συμβαίνει τώρα και με την πανδημία, χτυπάει και την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
Η απάντησή μας στο ζήτημα των ανισοτήτων και της ανασφάλειας επικεντρώνεται σε τρία επίπεδα: α) στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, δηλαδή στους τομείς υγεία, παιδεία και πολιτισμός, ασφάλιση και πρόνοια, β) ενίσχυση της εργασίας και καταπολέμηση της ανεργίας γ)δίκαιο φορολογικό σύστημα για την αναδιανομή του εισοδήματος και τη χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους και των υπόλοιπων κοινωνικών αναγκών.
Φορολογική πολιτική για μια δίκαιη κοινωνία
Το δικαιότερο φορολογικό σύστημα βασίζεται στη λύση τριών προβλημάτων. Α) Τη φοροδιαφυγή, που αν και έχει μειωθεί, παραμένει διπλάσια από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Β) Τη μείωση άμεσων και έμμεσων φόρων γ) την απλοποίηση και ενοποίηση των φορολογικών κανόνων
Με τις εξής παρεμβάσεις:
Α. Για την φοροδιαφυγή:
- Αυστηροποίηση των κανόνων για συναλλαγές με φορολογικούς παραδείσους(ηλεκτρονικά βιβλία, πληρωμές και διασταυρώσεις)
- Αποκλεισμός επιχειρήσεων που φοροδιαφεύγουν η αξιοποιούν φορολογικούς παραδείσους, από επενδυτικά κίνητρα, επιχορηγήσεις, εγγυήσεις από το κράτος
- Φορολόγηση εταιρειών ψηφιακής οικονομιας με εδρα στο εξωτερικό
Β. Μείωση άμεσων και έμμεσων φόρων
- Μείωση ΦΠΑ αγαθών και υπηρεσιών που καλύπτουν βασικές ανάγκες, πχ ενέργεια, τρόφιμα, κοινωνικές υπηρεσίες
- Μείωση του ΕΝΦΙΑ στις μικρές και μεσαιες περιουσίες και της φορολογίας των εισοδημάτων από ενοίκια
Γ. Αναδιαμόρφωση της κλίμακας φορολογίας φυσικών προσώπων προς μία πιο προοδευτική φορολόγηση, επανεξέταση όλων των φόρων, εισφορών και τελών, μαζί και αυτών που μπήκαν έκτακτα στην περίοδο των μνημονίων
- Αναθεώρηση φορολογίας ελεύθερων επαγγελματιών και αγορτών και εκπτώσεις στις δαπάνες
Δ Ειδική φορολογική μεταχείριση σε συνεταιρισμοούς, κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, κτλ
Εργασία και καταπολέμηση της ανεργίας
Δικαίωμα στην εργασία με επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, αύξηση του κατώτατου μισθού, διατήρηση των θέσεων εργασίας μετά την πανδημική κρίση, δημιουργία νέων ποιοτικών θέσεων εργασίας, αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων και δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου εργασιακής ασφάλειας.
- Κατάργηση όλων των αντεργατικών ρυμίσεων
- Ενίσχυση της συνδικαλιστικής λειτουργίας
Βασικές παρεμβάσεις:
- Επαναφορά του ΣΕΠΕ και μηχανισών ελέγχου κατά της σεξουαλικής βίας και παρενόχλησης
- Για την επόμενη μέρα της πανδημίας
- Επιδότηση για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό και κοινωνικό τομέα
- Αύξηση των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας και δημιουργίας προσωρινών θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα
- Νέες θέσεις εργασίας για νέους επιστήμονες στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα
- Ενίσχυση της απασχόλησης, κατάρτισης της επιχειρηματικότητας σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο
- Προστασία των εργαζομένων σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης
- Κατάργηση εικονικής εργολαβίας, προάσπιση όσων εργάζονται σε αποσχίσεις κλάδων
- Μετατροπή σε αορίστου χρόνου των συμβάσεων όσων εργάζονται με μπλοκάκια ή διαρκώς ανανεούμενες συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
- Αναγνώριση των εργαζομένων ως μισθωτών σε πλατφόρμες
- Ρύθμιση της τηλεργασίας ως μισθωτής εργασίας από απόσταση με απαγόρευση μονομερούς μετατροπής της εργασίας σε τηλεργασία, διασφάλιση ωραρίου εργασίας και δικαιώματος αποσύνδεσης, προστασία της προσωπικής ζωής και των ατομικών δικαιωμάτων των εργαζομένων
- Αλλαγή του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης και σύνδεσης της με τον ΟΑΕΔ και Αναβάθμιση του μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας
- Κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες, από 27% σε 17%. Δημιουργήθηκαν000 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων το 70% πλήρους εργασίας.
- Εισοδηματική στήριξη των ανέργων
- Μείωση της ψαλίδας μεταξύ γυναικείου και ανδρικού ποσοστού ανεργίας και μεταξύ του ποσοστού ανεργίας των νέων
- Μείωση του 40ωρου σε 35ωρου χωρίς μείωση μισθών
Για ένα νέο δημόσιο σύστημα καθολικής κάλυψης και φροντίδας υγείας
Κεντρικός στόχος: ένα νέο καθολικό δημόσιο Εθνικό Σύστημα Υγείας που θα εμπνέει εμπιστοσύνη σε όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, θα μειώνει το κόστος υγείας σε χρόνο και χρήμα για τον ασθενή και θα δίνει βάρος στην πρόληψη και τη διατήρηση της υγείας του πληθυσμού.
Η Ελλάδα έχει πολύ υψηλές ιδιωτικές δαπάνες υγείας, 39% του συνόλου, έναντι 29% μ.ο. των χωρών του ΟΑΣΑ. Για αυτό ακριβώς θα μειώσουμε σταδιακά τη συμμετοχή του ασθενή στη δαπάνη ανάλογα με το εισόδημα και την ανάγκη.
Βασικές παρεμβάσεις:
- Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και του θεσμού του Οικογενειακού Γιατρού.
- Δίκτυο Ολοκληρωμένης Υγειονομικής και Ψυχοκοινωνικής Φροντίδας με επίκεντρο την Κοινότητα που περιλαμβάνει όλες τις υπηρεσίες πρόνοιας και υγείας όπως το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
- Ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων που «θωρακίζουν» θεσμικά το χώρο του φαρμάκου και των προμηθειών υγείας και δεν επιτρέπουν τη διαιώνιση φαινομένων τεχνητής ζήτησης, σπατάλης και διαφθοράς.
- Θεσμική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ – νέος Χάρτης Υγείας της χώρας. Νέοι Οργανισμοί ΥΠΕ-Νοσοκομείων-ΚΥ, δημοκρατική τομή στη Διοίκηση των Νοσοκομείων, ανοιχτή και αξιοκρατική διαδικασία επιλογής διοικήσεων των νοσοκομείων.
- Υπηρεσίες οδοντιατρικής φροντίδας και στοματικής υγείας μέσω των Κέντρων Υγείας και των Νοσοκομείων – σταδιακή κάλυψη δαπανών οδοντιατρικής περίθαλψης παιδιών και ενηλίκων από τον ΕΟΠΥΥ μέσω συμβάσεων με ελευθεροεπαγγελματίες οδοντιάτρους.
- Μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και του υγειονομικού προσωπικού του ΕΣΥ με δέσμη κινήτρων) για την αντιστροφή του brain drain, τη συγκράτηση ειδικευόμενων γιατρών στη χώρα και την πλήρη κάλυψη με ειδικευμένους γιατρούς των κενών θέσεων στα νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, ειδικά στις άγονες και νησιωτικές περιοχές.
- Επικουρική-συμπληρωματική προς το ΕΣΥ λειτουργία του Ιδιωτικού Τομέα Υγείας με στόχο τη διεύρυνση της πολιτικής της καθολικής κάλυψης. Νέες συμβάσεις του ΕΟΠΠΥ και ελευθεροεπαγγελματιών γιατρών για τη διεύρυνση της πολιτικής της καθολικής κάλυψης με βάση καθορισμένες ανάγκες ανά περιοχή και ανά ειδικότητα.
- Πρόγραμμα αναβάθμισης των υποδομών Υγείας με έμφαση στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους και στην ενεργειακή εξοικονόμηση.
- Άμεση πρόσληψη500 μόνιμων υγειονομικών για όσους αποχώρησαν μέσα στην πανδημία
- Πρόσληψη επιπλέον000 μόνιμων υγειονομικών σε βάθος τριετίας.
- Μονιμοποίηση στο ΕΣΥ του συνόλου του υγειονομικού προσωπικού που έδωσε τη μάχη της πανδημίας στη πρώτη γραμμή.
- Αναδιαμόρφωση του μισθολογίου του ιατρικού προσωπικού, ώστε ο εισαγωγικός μισθός για τον πρωτοδιόριστο γιατρό να είναι τα000€
- Αναλογικές αυξήσεις των μισθών για το μη ιατρικό, υγειονομικό προσωπικό.
- Ένταξη όλων των εργαζόμενων στο Καθεστώς των Βαρέων και Ανθυγιεινών.
- -Τον τριπλασιασμό δομών ΤΟΜΥ, από τις 127 σε 380 σε όλη τη χώρα.
- -Η Ανάπτυξη κρεβατιών ΜΑΦ (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας) και ΜΕΘ (Μονάδα Εντατικής Θεραπείας) με βάση τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ασφαλιστικό Σύστημα
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εγγυάται το δημόσιο υποχρεωτικό και καθολικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης με αναδιανεμητικό χαρακτήρα που θα υπηρετεί την διαγενεακή αλληλεγγύη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Βασικές παρεμβάσεις:
- Ένα απλό και ομογενειοποιημένο ασφαλιστικό σύστημα
- Συγχώνευση των Ταμείων και ομογενοποίηση των εισφορών και παροχών στο πλαίσιο ενός ενιαίου συστήματος
- Δημιουργία ενός αποθεματικού (buffer fund) που θα υποστηρίξει το νέο σύστημα κατά τη μεταβατική περίοδο. Το κεφάλαιο αυτό προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, περιουσία των Ταμείων, συμπληρωματικούς πόρους για την περίοδο μέχρι το 2050 και επαναδιαπραγμάτευση της κρατικής χρηματοδότησης.
- Προσλήψεις για τον ΕΦΚΑ και ψηφιακός εκσυγχρονισμός του για τις εκκρεμείς συντάξεις και τη «ψηφιακή σύνταξη»
- Ρύθμιση και ρεαλιστικός επανυπολογισμός των ασφαλιστικών οφειλών που προέκυψαν την περίοδο της πανδημίας
- Συμμόρφωση με τις δικαστικές αποφάσεις για τα αναδρομικά των συνταξιούχων ως ελάχιστη ένδειξη ανάκτησης της εμπιστοσύνης των πολιτών στο ΣΚΑ.
- Διεύρυνση ασφαλιστικής κάλυψης σε όλο τον πληθυσμό
- Κατάργηση ασφαλιστικών ρυθμίσεων ΝΔ
- Νέα όρια ηλικίας για βαρέα και ανθυγιεινά
Παιδεία – Πολιτισμός
Είναι δύο συλλογικά αγαθά, κοιτίδες καλλιέργειας της δημοκρατικής συνείδησης. Το σχολείο, το πανεπιστήμιο, το μουσείο και η δημόσια πολιτισμική παρέμβαση συγκροτούν το βασικό πλαίσιο κοινωνικής ένταξης, εξέλιξης και καταπολέμησης κάθε μορφής διακρίσεων. Στόχος μας η ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς σε όλες τις βαθμίδες που θα καταπολεμά την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, το φασισμό, θα αποδέχεται τη διαφορετικότητα την κοινωνική αλληλεγγύη και θα εμπεδώνει την οικολογική συνείδηση.
Η ΝΔ βλέπει την εκπαίδευση ως μια μεγάλη αγορά προιόντων, προνομιακή για την κερδοφορία του ιδιωτικού κεφαλαίου. Οι μαθητές και φοιτητές είναι πελάτες και οι σπουδές είναι εξειδικευμένες και όλες οι βαθμιδες, ώστε οι απόφοιτοι συνεχώς να επανακαταρτίσονται.
Βασικές παρεμβάσεις
- Αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης και μεθόδων διδασκαλίας σε μικρές τάξεις, που σημαίνει προσλήψεις εκπαιδευτικών, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των σχολικών κτηρίων, επαναφορά μαθημάτων καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και κοινωνιολογίας ολιστική γνώση και όχι εξειδικευμένη και κατακερματισμένη για να χτυπήσουμε την εκπαίδευση της αμάθειας που συνειδητά προωθεί ο νεοφιλελευθερισμός.
- Καθολική εφαρμογή του θεσμού του ολοήμερου σχολείου και μεταμόρφωση των σχολικών μονάδων σε «Κέντρα Ελευθέρου Χρόνου».
- Καθολική εφαρμογή της 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης με πλήρη εφαρμογή της 2χρονης προσχολικής.
- Αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και σύνδεση με τριτοβάθμια
- Κατάργηση της εξίσωσης των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων των κολεγίων με αυτά των δημόσιων πανεπιστημίων
- Κατάργηση των αντιδραστικών νόμων Κεραμέως
- Ενίσχυση φοιτητικής μέριμνας, φοιτητικών εστιών και στεγαστικού επιδόματος
Πολιτισμός:
- Ο πολιτισμός δεν αφορά μόνο την πολιτισμική κληρονομιά, την παράδοση και τις καλές τέχνες. Αφορά το κύρος και την κατανομή του πολιτισμικού κεφαλαίου, το σχηματισμό ή τη διαμόρφωση ταυτοτήτων συμπεριφορών, κουλτούρας , γούστου , στυλ. Οι ανισότητες στον πολιτισμό είναι καταλυτικές για τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, για την ομοφοβία, το σεξισμό, το bullying, τον ρατσισμό και τον εθνικισμό, δηλαδή ο πολιτισμός μασί με την παιδεία συγκροτεί τη συνείδηση του δημοκρατικού πολίτη. Ο ΣΥΡΙΑ ΠΣ θεωρεί ότι πολιτισμική δημοκρατία σημαίνει συμμετοχή όλων σε αυτό το αγαθό, και κυρίως των αοράτων και αποκλεισμένων
- Αναβάθμιση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες
- Δημιουργία ενός Εθνικού Συμβουλίου Τεχνών και Πολιτισμού, το οποίο θα έχει ένα ρόλο χάραξης στρατηγικής, εκπόνησης μελετών, υποβολής προτάσεων και εξασφάλισης δημόσιου χώρου για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και του πολιτισμού.
- Προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και ένταξη των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στον πολιτισμό στο πλαίσιο κοινωνικής ασφάλειας και κοινωνικής αλληλεγγύης που προτείνουμε (Κοινωνικός Μισθός – Ασφαλιστικό Σύστημα κλπ).
- Κατοχύρωση και προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών στην βάση της διαχείρισης από τους ίδιους τους ανθρώπους του πολιτισμού της υπεραξίας της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
- Ανάπτυξη περιφερειακής πολιτικής και διαχείρισης για τον σύγχρονο πολιτισμό – Δίκτυο πολιτισμικών κέντρων και βιβλιοθηκών στην περιφέρεια και τις πόλεις.
3.4 Κοινωνική Ασφάλεια – Κοινωνική Πρόνοια και Αλληλεγγύη
Κάθε άνθρωπος, σε κάποια φάση της ζωής του,είναι πιθανό να αντιμετωπίσει προβλήματα λόγω ανεργίας,μείωσης του εισοδήματός του, χρεωκοπίας, φτώχειας,ατυχήματος, αναπηρίας, ασθένειας, ανηλικότητας, γηρατειών ή μεταβολής της οικογενειακής του κατάστασης. Η αριστερή – προοδευτική πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θεωρεί ότι κάθε άτομο σε μια τέτοια περίοδο της ζωής του πρέπει να εισπράξει την αλληλεγγύη και την καθολική φροντίδα του κράτους. προκειμένου να ζήσει αξιοπρεπώς και όχι απλά να επιβιώσει σε συνθήκες ανισότητας. Θεωρούμε ότι το προνοιακό κράτος οφείλει να παρεμβαίνει υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας, με σκοπό την άρση των ανισοτήτων και της ανασφάλειας σε αντιπαράθεση με τη συντηρητική νεοφιλελεύθερη αντίληψη που δέχεται την ανισότητα ως «φυσική κατάσταση»,εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στην αντιμετώπιση της ακραίας φτώχειας ενώ αρκετές φορές η φροντίδα των ανθρώπων σε ανάγκη ανατίθεται στη φιλανθρωπία, σε χορηγούς ή απλά στην οικογένεια.
Μόνο σε συνθήκες όπου το κράτος και η οργανωμένη κοινωνία έχει αναλάβει την ευθύνη της αλληλεγγύης και της πρόνοιας, μπορεί το άτομο να ζήσει σε περιβάλλον πραγματικής ασφάλειας χωρίς φόβο για το μέλλον. Η δημιουργία συνθηκών ουσιαστικής κοινωνικής ασφάλειας είναι η προοδευτική απάντηση σε ένα περιβάλλον παράλληλων και συνεχών κρίσεων και αποτελεί βασικό πυλώνα της συμφωνίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με την κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θεωρεί ότι πόροι που διατίθενται στην πρόνοια έχουν αναπτυξιακό ρόλο, γι’ αυτό και τους αύξησε κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του από το 0,4% στο 2% του ΑΕΠ (σε αντίθεση με την συντηρητική παράταξη που θεωρεί αυτούς τους πόρους «περιττές δαπάνες»). Τα επιδόματα και οι παροχές που στοχεύουν στην κοινωνική ασφάλεια, έχουν εκτός από κοινωνική και οικονομική σημασία καθώς οι πόροι αυτοί στο σύνολό τους επιστρέφουν στην αγορά. Είναι δαπάνες αναπτυξιακές. Ενισχύουν τη ζήτηση και έχουν θετικό δημοσιονομικό συντελεστή. ¨Ένα μέρος των παροχών (σχολικά γεύματα, voucher βρεφονηπιακών σταθμών κλπ) αφορούν σε τομείς έντασης της εργασίας, δηλαδή αυξάνουν τις θέσεις εργασίας και καταπολεμούν την ανεργία.
Η αξιοπρεπής διαβίωση όλων σε κάθε φάση της ζωής τους, εξασφαλίζεται με τον Κοινωνικό Μισθό. Ο Κοινωνικός Μισθός χτίζεται πάνω σε τρία βασικά συστατικά:
Α) Το νέο Κοινωνικό Εισόδημα: Είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκρίνεται με ευελιξία στις μεταβαλλόμενες και απρόβλεπτες συνθήκες που δημιουργούνται από τις συνεχείς κρίσεις, ενδογενείς (δημοσιονομικές) και εξωγενείς (κρίση Covid, κλιματική αλλαγή). Δίδεται σε όσους το επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσής τους τίθεται σε κίνδυνο. Δεν αφορά αποκλειστικά τους μη έχοντες αλλά και τα μεσαία στρώματα, δηλαδή την κοινωνική πλειοψηφία, και αποτελεί εξέλιξη και συνέχεια του Εισοδήματος Έκτακτης Ανάγκης του προγράμματος«Μένουμε Όρθιοι». Συνδέεται με την καθολική πρόσβαση σε βασικά κοινά αγαθά (στέγη, ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, internet).
Β) Τα Ειδικά επιδόματα και παροχές για τη μητέρα, για το παιδί, τον ανάπηρο, τον ηλικιωμένο και τον άπορομε βάση και ανάλογα με τις συγκεκριμένες κάθε φορά ανάγκες.
Γ) Δημόσιες δωρεάν υπηρεσίες πρόνοιας υψηλού επιπέδου. Μέσα στην υγειονομική κρίση αναδείχθηκε η αξία υπηρεσιών του δημοσίου προς τους πολίτες, όπως το «Βοήθεια στο Σπίτι», η φροντίδα στα Προνοιακά Ιδρύματα κλπ. έγινε όμως φανερή και η έλλειψη συντονισμού Κράτους και Αυτοδιοίκησης. Για τον λόγο αυτό συγκροτούμε το Δίκτυο Ολοκληρωμένης Υγειονομικής και Ψυχοκοινωνικής Φροντίδας με επίκεντρο την «Κοινότητα»με στόχο ένα δημόσιο δίκτυο ολοκληρωμένης φροντίδας στο τοπικό επίπεδο που θα συντονίζει και θα ελέγχει τις υψηλού επιπέδου δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες υγείας πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης που παρέχονται από το Κράτος, τις Περιφέρειες και τους Δήμους, αλλά και τις αντίστοιχες του ιδιωτικού τομέα, υπό ενιαίο πλαίσιο λειτουργίας. Ο νέος αυτός δημόσιος βραχίονας θα ρυθμίζει και θα συντονίζει πολιτικές όπως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ο Οικογενειακός Γιατρός, το «Βοήθεια στο Σπίτι» και τα Κέντρα Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων και θα εδράζεται στο Ψηφιακό Προνοιακό Κράτος, πτυχές του οποίου λειτούργησαν ήδη την περίοδο 2015-2019 (όπως για παράδειγμα η συγκέντρωση όλων των επιδομάτων σε ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα). Εμβληματική νέα δράση του θα αποτελέσει το ψηφιακό Μητρώο Κοινωνικών Παροχών και Υπηρεσιών.
Προγραμματικές Προτεραιότητες
- Επενδύοντας στο παιδί.
- Εμβληματική Παρέμβαση: Καθολικό σύστημα υποστήριξης του παιδιού από τη στιγμή γέννησης μέχρι την ενηλικίωσή του και κάθε εργαζόμενης και άνεργης μητέρας (του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα). Η παρέμβαση αυτή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:την ενίσχυση του συστήματος των βρεφονηπιακών σταθμών , δημιουργία νέων θέσεων σε καινούργιους δημόσιους βρεφονηπιακούς σταθμούς και γενικά την αναβάθμιση του συστήματος δημόσιας φροντίδας του παιδιού από τους πρώτους κιόλας μήνες τις γέννησής του.
- Τον διπλασιασμό του επιδόματος παιδιού για τα 4 πρώτα χρόνια της ζωής του.
- Την παροχή δωρεάν γεύματος στο σχολείο και δωρεάν πρόσβασης στον αθλητισμό και στον πολιτισμό για όλα τα παιδιά του δημοτικού είτε εντός του σχολείου είτε μέσω παροχής ειδικού voucher για εκτός σχολίου αθλητικές και πολιτισμικές δραστηριότητες.
- Επενδύοντας στην αξιοπρεπή και ανεξάρτητη διαβίωση και προσβασιμότητα των αναπήρων.
- Καθιέρωση και διασφάλιση του φροντιστή αναπήρου, με κλιμακούμενη παρουσία ανάλογα με τον βαθμό και το είδος της αναπηρίας και σε 24άωρη βάση εφόσον απαιτείται.
- Αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας και χορήγησή τους ανεξαρτήτως ηλικιακών κριτηρίων με άρση των υφιστάμενων αδικιών σε κατηγορίες αναπήρων
- Καθολική προσβασιμότητα στο φυσικό, δομημένο και ψηφιακό περιβάλλον μέσω υλοποίησης προγραμμάτων προσαρμογής των κτιρίων δημοσίας χρήσης στις ανάγκες πρόσβασης των αναπήρων, αντίστοιχων προσαρμογών στον δημόσιο χώρο (πεζοδρόμια, πλατείες, μέσα μεταφοράς) και δημιουργίας ψηφιακής πύλης για συνολική ενημέρωση για τα δικαιώματα των αναπήρων. Προτεραιότητα αποτελεί η ισότιμη πρόσβαση στις ακαδημαϊκές σπουδές των ανάπηρων φοιτητών με παροχή υποστηρικτικής τεχνολογίας και υπηρεσιών πρόσβασης.
- Εμβληματική Παρέμβαση: Εξασφάλιση ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε υπηρεσίες, συναλλαγές και παροχές με το ηλεκτρονικό πάσο του αναπήρου, συνδεδεμένο με τον ηλεκτρονικό του φάκελο.
- Επενδύοντας στην διαγενεακή αλληλεγγύη – Κανείς ηλικιωμένος μόνος και αβοήθητος
- Ίδρυση σε όλους του δήμους, Κέντρων Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΟΦΗΛΙ), που συντονίζουν ψηφιακά τα ΚΑΠΗ, τα ΚΗΦΗ και το «Βοήθεια στο Σπίτι», για εξατομικευμένη, πλήρη κάλυψη.
- Εμβληματική Παρέμβαση: Παροχή δωρεάν υπηρεσίας εντοπισμού και τηλεειδοποίησης, ώστε οι ηλικιωμένοι να προσφεύγουν όλο το 24ωρο, σε περίπτωση έκτακτης και απρόβλεπτης ανάγκης.
- Επενδύοντας στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς στέγης
- Θέσπιση μέτρων για την απόκτηση οικονομικά προσιτής κατοικίας και ενίσχυσης της μακροχρόνιας μίσθωσης
- Εμβληματική Παρέμβαση: Δημιουργία οικιστικών μονάδων στέγασης για δημόσιους λειτουργούς και φοιτητές σε περιοχές με έλλειψη στέγης
- Επενδύοντας στην αποϊδρυματοποίηση
- Επιτάχυνση της εξόδου των παιδιών από ιδρύματα κλειστής περίθαλψης με τον νόμο για την αναδοχή και υιοθεσία και ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών στην κοινότητα.
- Δημιουργία Στεγών Υποστηριζόμενης και Αυτόνομης Διαβίωσης (ΣΥΔ και ΣΑΔ) για παιδιά και ενήλικες με αναπηρία, ηλικιωμένους και χρονίως πάσχοντες.