Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 και με γνώμονα τους στόχους που είχαμε θέσει για τη διασφάλιση της παροχής κοινωνικής προστασίας στις ευάλωτες κατηγορίες πληθυσμού, προχωρήσαμε σε μια ευρεία διαβούλευση, τόσο με τις Περιφέρειες -οι οποίες, μέσω των ΠΕΠ υλοποιούν τις δράσεις του ΕΚΤ, όσο και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Καταφέραμε έτσι να οριστικοποιήσουμε ένα σχέδιο δράσεων, σε επίπεδο επικράτειας, που θα χρηματοδοτηθούν από τον Θεματικό Στόχο 9 των ΠΕΠ (καταπολέμηση των διακρίσεων και ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και συνοχής) και προχωρήσαμε στις ενέργειες αρμοδιότητάς μας για την υλοποίησή τους. Οι ενέργειές μας και η σημερινή εικόνα ανά δράση, έχουν ως εξής:

Κέντρα Κοινότητας

Τα Κέντρα Κοινότητας, δηλαδή οι νέες δομές που θα λειτουργούν ως «One stop shop» σε θέματα κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης και ως σημείο υποδοχής, εξυπηρέτησης και διασύνδεσης των πολιτών με όλα τα κοινωνικά προγράμματα και υπηρεσίες, βρίσκονται σήμερα στην τελική φάση της υλοποίησής τους.

Συγκεκριμένα:

• Προωθήσαμε τις αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη δημιουργία και λειτουργία των Κέντρων Κοινότητας  (Νόμος και ΚΥΑ σύστασης, ειδικές ρυθμίσεις για τα κριτήρια πρόσληψης του προσωπικού).
• Συνεργαστήκαμε με το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού (ΕΥΣΕΚΤ) για την επεξεργασία του προτύπου της πρόσκλησης που θα δημοσίευαν οι Περιφέρειες προς τους Δήμους.
• Πραγματοποιήσαμε σειρά ενημερωτικών και διευκρινιστικών σεμιναρίων σε όλες τις Περιφέρειες με τους Δήμους της περιοχής αρμοδιότητάς τους για τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρούσαν στην υποβολή της πρότασής τους και, στη συνέχεια, στη στελέχωση των δομών.
• Συνεργαστήκαμε με το ΑΣΕΠ και την ΕΕΤΑΑ για την εφαρμογή μιας απόλυτα διαφανούς και αδιάβλητης διαδικασίας στελέχωσης, από τους Δήμους, του Κέντρου Κοινότητάς τους μετά την ένταξη της δράσης στο ΕΣΠΑ 2014-2020.

Έτσι, σήμερα, έχουν ενταχθεί στα ΠΕΠ  Κέντρα Κοινότητας  σε 181 Δήμους  στο σύνολο των 240 που υπέβαλαν πρόταση, ενώ άμεσα επίκειται η ένταξη και των υπολοίπων. Οι Δήμοι με ενταγμένα Κέντρα, προχωρούν στη διαδικασία προκήρυξης για την πρόσληψη προσωπικού.

 Κοινωνικές Δομές άμεσης αντιμετώπισης της φτώχειας

Καταρχήν να επισημανθεί ότι, προκειμένου να μην υπάρξει σημαντικό κενό στην κάλυψη του πληθυσμού που έχει ανάγκη τη βοήθεια αυτών των δομών, παρόλο που οι Δομές που λειτουργούσαν στην προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2007-2013 είχαν λήξει από τον Σεπτέμβριο του 2015, η λειτουργία τους, με διαδοχικές  νομοθετικές ρυθμίσεις, διασφαλίστηκε από εθνικούς πόρους μέχρι και 31/1/2017. Ειδικότερα ανά δομή ισχύουν τα παρακάτω:

• Δομή Σίτισης και βασικών αγαθών (κοινωνικά παντοπωλεία και συσσίτια):
  • Μέσω της διαβούλευσης με τις Περιφέρειες αποφασίστηκε ποιες δομές ανά Περιφέρεια ήταν απαραίτητες για την αντιμετώπιση των αναγκών της.
  • Μέσα από τη διαδικασία συνεργασίας του Υπουργείου μας με το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, οριστικοποιήθηκαν τα κείμενα των προσκλήσεων.
  • Με την ίδια νομοθετική ρύθμιση με εκείνη των Κέντρων Κοινότητας ορίστηκαν τα κριτήρια πρόσληψης για τη στελέχωση των νέων δομών.
  • Στη διάρκεια των σεμιναρίων που πραγματοποίησαν στελέχη του Υπουργείου σε συνεργασία με την ΕΥΣΕΚΤ και την ΕΕΤΑΑ διευκρινίστηκαν διάφορα θέματα σχετικά με αυτές τις δομές. Σήμερα, έχουν ενταχθεί από τις Διαχειριστικές Αρχές των Περιφερειών δομές σίτισης και βασικών αγαθών στο σύνολο των  121  που προβλέπονταν από τις προσκλήσεις. Οι Δήμοι με ενταγμένες δομές προχωρούν στη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού.

• Κοινωνικά Φαρμακεία: Επίσης έγιναν όλες οι ενέργειες που περιγράφηκαν για τα Κέντρα Κοινότητας και τις δομές σίτισης και βασικών αγαθών. Έχουν ενταχθεί  κοινωνικά φαρμακεία στο σύνολο των προβλεπόμενων από τα ΠΕΠ. 

• Δομές για αστέγους
  • Επεξεργαστήκαμε και δημοσιεύσαμε την ΚΥΑ με τις προδιαγραφές λειτουργίας των Κέντρων ημερήσιας φιλοξενίας αστέγων και των υπνωτηρίων, με πρόβλεψη για παροχή γευμάτων στα υπνωτήρια και μικρογευμάτων στα Κέντρα Ημέρας, καθώς και δυνατότητα φιλοξενίας και τοξικοεξαρτημένων, σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ.
  • Περιλάβαμε τις δομές αστέγων σε όλα τα στάδια προετοιμασίας των δράσεων (σεμινάρια, ρυθμίσεις για τα κριτήρια πρόσληψης προσωπικού κ.λπ). Μέχρι στιγμής  έχουν ενταχθεί 6  δομές αστέγων (προβλεπόμενες 17) και επίσης οι Δήμοι-δικαιούχοι των ενταγμένων δράσεων  προχωρούν  στην πρόσληψη προσωπικού.

• Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία (ΚΕΔΗΦ ΑμεΑ)
• Επεξεργαστήκαμε, σε συνεργασία με την ΕΥΣΕΚΤ, το πρότυπο της πρόσκλησης, δώσαμε τις απαραίτητες διευκρινίσεις στους Δήμους κατά τα σεμινάρια και, γενικά, κάναμε ό,τι χρειαζόταν για να υποβληθούν προτάσεις για συνέχιση των δράσεων και των παρεχόμενων υπηρεσιών στις ιδιαίτερα ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες που απευθύνεται η συγκεκριμένη δράση.
• Από τις Διαχειριστικές Αρχές των περιφερειών έχουν σήμερα ενταχθεί τα 23 από τα 60 προβλεπόμενα να συνεχίσουν ΚΔΗΦ, αλλά οι εντάξεις συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς. Επειδή όλοι οι δικαιούχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι ΝΠΙΔ, το προσωπικό προσλαμβάνεται από τους ίδιους τους φορείς, με βάση τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ για τις προϋποθέσεις λειτουργίας των ΚΕΔΗΦ.

• Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΗΦΗ)
  Εν όψει της υλοποίησης της σχεδιαζόμενης ολοκληρωμένης πολιτικής για τους ηλικιωμένους (Πρωτοβάθμιο Σύστημα Φροντίδας Ηλικιωμένων), τα ΚΗΦΗ προβλέφθηκε να παραταθούν για ένα μόνο χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό:
  • Κάναμε τις απαραίτητες ενέργειες για την υιοθέτηση νομοθετικών ρυθμίσεων που να δίνουν τη δυνατότητα στο προσωπικό των υφιστάμενων ΚΗΦΗ να συνεχίσει να προσφέρει υπηρεσίες και να μη χρειαστεί για ένα μόνο χρόνο να γίνουν νέες προσλήψεις.
  • Δώσαμε στους Δήμους όλες τις απαραίτητες διευκρινίσεις και κάθε βοήθεια για την υποβολή της πρότασής τους για ΚΗΦΗ εκεί που προβλέπονταν.
  • Αυτή της στιγμή έχουν ενταχθεί στα ΠΕΠ όλα τα προβλεπόμενα ΚΗΦΗ (67).

• Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ)

Οι ΣΥΔ είναι μια πολύ σημαντική δομή που εντάσσεται και στο γενικότερο πλαίσιο αποϊδρυματοποίησης ατόμων με νοητικές ή κινητικές αναπηρίες και ψυχικές παθήσεις. Για τον λόγο αυτόν ο σχεδιασμός τους είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή διαδικασία που πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες τις παραμέτρους και λεπτομέρειες προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά για την αποφυγή του ιδρυματισμού και την προώθηση της κοινωνικής ενσωμάτωσης και της ένταξης στην αγορά εργασίας, όπως επίσης και για να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα λειτουργίας που θα έχουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα στα άτομα που καλούνται να βοηθήσουν.

Εξ ου και προχωρήσαμε στη συνεργασία με την ΕΥΣΕΚΤ για την εκπόνηση μελέτης για το πραγματικό μοναδιαίο κόστος μιας ΣΥΔ και τον ακριβή προσδιορισμό των ειδικοτήτων και του αριθμού των ατόμων που θα συνδράμουν και θα φροντίζουν τους διαβιούντες σε ΣΥΔ. Η επεξεργασία όλων των πλευρών του θέματος και η επεξεργασία δεομένων, στοιχείων και προτάσεων, γίνεται σε συνεργασία και με την ΕΣΑμεΑ.

Εξαιρετικά βασικός για την υλοποίηση, όχι μόνον των παραπάνω δράσεων, αλλά του συνόλου των πολιτικών κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής προστασίας που επεξεργάζεται, δρομολογεί και υλοποιεί ο Τομέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου, είναι ο Εθνικός Μηχανισμός Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής  Συνοχής.

Ο Μηχανισμός είναι ένα μεγάλο έργο που εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Απασχόληση και Δια Βίου Μάθηση», με δικαιούχο το ίδιο του Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, και συγκεκριμένα την Επιτελική Δομή της Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου.

Για την υλοποίησή του προχωρήσαμε στην ψήφιση, από τη Βουλή, Νόμου όπου προβλέπονται όλες οι μονάδες, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που θα τον υλοποιήσουν, τα όργανα διαβούλευσης με φορείς και την κοινωνία, και γενικά κάθε απαραίτητη λεπτομέρεια ώστε το εκτεταμένο και πολύπλευρο αυτό σχήμα να λειτουργήσει.

Συγχρόνως προχωρήσαμε στη στελέχωση των απαραίτητων μονάδων σε κεντρικό επίπεδο, στο σχεδιασμό όλων των πληροφοριακών συστημάτων και μητρώων που είναι απαραίτητα για τον συντονισμό και την παρακολούθηση των πολιτικών, τον προγραμματισμό εκπαιδευτικών σεμιναρίων, τη διασύνδεση με τις Περιφέρειες και κάθε άλλη ενέργεια που απαιτείται για να ξεκινήσει να λειτουργεί ο Μηχανισμός το συντομότερο δυνατόν.