Εισήγηση στην ημερίδα με Θέμα « Οι Ρομά – ένταξη» Υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής πολιτικής, προβλήματα, προτάσεις και λύσεις».
Βρέθηκα σήμερα στην Καλαμάτα προσκεκλημένη στην ημερίδα με Θέμα « Οι Ρομά – ένταξη» Υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής πολιτικής, προβλήματα, προτάσεις και λύσεις».
Ήθελα να ενημερώσω συνοπτικά τους παρευρισκόμενους και όλους τους Έλληνες Ρομά για το έργο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για την κοινωνική ένταξη και συνοχή των Ρομά με βάση την Εθνική στρατηγική που εκπόνησε η Ειδική Γραμματεία την οποία κατάργησε της δυο πρώτες μέρες η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Δυστυχώς, από την ανάγνωση του γραπτού μηνύματος της υφυπουργού κ. Δόμνας Μιχαηλίδου στην ημερίδα, φαίνεται ότι θέλει να αγνοήσει όλο το προηγούμενο σημαντικό έργο. Διότι η εκπόνηση νέας Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης για τους Ρομα που εισηγείται, σημαίνει απεμπόληση 50εκ ευρώ κοινοτικών πόρων που έχουμε είδη εξασφαλίσει και εξειδικεύσει ώστε άμεσα να δουν οι Ρομα αλλαγές στην ζωή τους. Σημαίνει ακόμα ότι αμφισβητεί και την υλοποίηση των 30εκ ευρώ από Εθνικούς πόρους (ΠΔΕ) που εξασφαλίσαμε για την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των Ρομα.
Φοβάμαι δηλαδή ότι θα χαθούν εξασφαλισμένα κονδύλια, ενώ την ίδια στιγμή θα επιστρέψουμε στις αλήστου μνήμης εποχές της κατασπατάλησης πόρων χωρίς αποτέλεσμα και της συνέχειας του καθεστώτος εξαθλίωσης και αποκλεισμού των Ρομα.
Στην ημερίδα είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με νέους Ρομα που ίδρυσαν το σύλλογο Αγιας Τριάδας και οι οποίοι παίρνουν με αυτόν τον τρόπο την ζωή τους και το μέλλον στα χέρια τους.
Ακολουθεί η εισήγηση στην ημερίδα.
1. Οι Έλληνες Ρομά, πολίτες της χώρας, εξακολουθούν να βιώνουν διακρίσεις σε πολλά επίπεδα. Στην πραγματικότητα βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό σε καθεστώς ανθρωπιστικής κρίσης. Βιώνουν γκετοποίηση, υψηλά ποσοστά ανεργίας, συχνά πολύ κακές συνθήκες διαβίωσης, φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό. Εμείς ως Κυβέρνηση της Αριστεράς και ειδικότερα το Υπουργείο μας, από την πρώτη στιγμή παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα, θέσαμε ως προτεραιότητα και βασικό στόχο να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι Έλληνες πολίτες θα έχουν τουλάχιστον πρόσβαση στα βασικά αγαθά. Αμέσως θεσμοθετήσαμε την Κάρτα Αλληλεγγύης και λίγο αργότερα το ΚΕΑ.
2. Όταν παραλάβαμε το 2015 το χαρτοφυλάκιο της Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η πολιτική για τους Ρομά ήταν κατακερματισμένη μεταξύ των διαφόρων υπουργείων, φορέων κλπ και δεν υπήρχε ενιαίο συντονιστικό κέντρο, ούτε επεξεργασία εθνικής στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη των Ρομά. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να χάνονται πολύτιμοι διαθέσιμοι πόροι τόσο του ΕΣΠΑ όσο και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), ενώ η χώρα απειλείτο συνεχώς με βαρύτατα πρόστιμα εξ αιτίας της καταπάτησης των δικαιωμάτων τους. Γι’ αυτό δημιουργήσαμε στο Υπουργείο Εργασίας την Ειδική Γραμματεία Ρομά, με αποστολή τη διαμόρφωση των κατευθυντηρίων γραμμών για κάθε τομέα πολιτικής και τον συντονισμό των δράσεων , με σημεία επαφής σε όλα τα υπουργεία και τους αρμόδιους φορείς.
3. Η Ελληνική Κυβέρνηση στο τέλος του 2016 δημιούργησε την Ειδική Γραμματεία Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά, στο πλαίσιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δηλώνοντας την σοβαρή δέσμευσή της να αντιμετωπίσει τα θέματα:
– Του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά.
– Να θέσει τις βάσεις και να υλοποιήσει την μετεγκατάσταση των Ρομά από καταυλισμούς όπου διαβιούν σε συνθήκες εξαθλίωσης.
– Να προάγει και να ενθαρρύνει την ένταξη μέσω της εκπαίδευσης, της εργασίας, της υγείας και της κατοικίας.
Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, και παρά την οικονομική κρίση, σημαντικοί εθνικοί πόροι χρειάστηκε να κατανεμηθούν για να υλοποιηθούν παρεμβάσεις κυρίως στο ζήτημα της κατοικίας και των υποδομών, με στόχο την εξάλειψη των καταυλισμών και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης.
Εκπονήσαμε την Εθνική Στρατηγική Ένταξης για τους Ρομά η οποία έγινε αποδεκτή από την ΕΕ.
Μετά από λεπτομερή χαρτογράφηση, ανάλυση και ταξινόμηση πάνω από 370 οικισμών Ρομά σε όλη την επικράτεια, η Ειδική Γραμματεία Ρομά προχώρησε με τον Νόμο 4483/17 στον σχεδιασμό οργανωμένων χώρων μετεγκατάστασης σε όλη την Ελλάδα, όπως στην Κατερίνη, στα Φάρσαλα, στην Άμφισσα και σε 20 ακόμα Δήμους, για να βάλει τέλος στους καταυλισμούς της εξαθλίωσης.
Παράλληλα, κάνει παρεμβάσεις σε 55 δήμους για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, σχεδιάζει κοινωνικά Πολυκέντρα σε όλες τις Περιφέρειες κόστους 11.563.000 ευρώ, ενώ βελτιώνει με Χωρικές Παρεμβάσεις, κόστους 25.150.000 ευρώ, 15 οικισμούς. Παράλληλα, προωθούμε και την επιδότηση ενοικίου με 9.900.00 ευρώ. Η απασχόληση αποτελεί βασική προτεραιότητα. Ιδρύουμε τοπικά δίκτυα στις Περιφερειακές Ενότητες, όπως στην Καρδίτσα, δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας και ενισχύουμε νέους ελεύθερους επαγγελματίες, με πόρους που ανέρχονται στο ποσό των 27.661.200 ευρώ.
Δουλεύουμε με περίπου 100 διαμεσολαβητές και νέους Ρομά με στόχο την ενεργοποίηση των κοινοτήτων Ρομά και την ενεργή συμμετοχή τους στα κοινά.
Πρόσφατα θεσμοθετήθηκε με τον Ν. 4554/2018 (άρθρο 62) και η διαδικασία ταυτοποίησης μητέρας χωρίς αποδεικτικά στοιχεία ταυτότητας εντός νοσοκομείων, μαιευτηρίων και κλινικών, προκειμένου να σταματήσει η πρακτική απομάκρυνσης νεογνών από τις φυσικές μητέρες τους λόγω έλλειψης ταυτοποιητικών εγγράφων.
Προχωρήσαμε στην αναγνώριση της γλώσσας Ρομανί, ενισχύσαμε τον θεσμό των διαμεσολαβητών, εντάξαμε στα Κέντρα Κοινότητας νέες πρωτότυπες δομές, τα παραρτήματα Ρομά (σήμερα λειτουργούν 50 Παραρτήματα Ρομά στα 252 συνολικά λειτουργούντα Κέντρα Κοινότητας), συνεργαστήκαμε στενά με τις ομοσπονδίες (ΕΛΛΑΝ –ΠΑΣΕ και άλλες).
Θεωρήσαμε ότι επείγον μέτρο είναι η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης ιδιαίτερα των ανθρώπων που διαβιούν σε καταυλισμούς, συχνά σε άθλιες συνθήκες, λόγω και της επίπτωσης που αυτές έχουν στην δυνατότητα πρόσβασης στην παιδεία, την εργασία και τις υπηρεσίες υγείας. Γι αυτό νομοθετήσαμε την δυνατότητα δημιουργίας σε συνεργασία με τους δήμους , πρότυπων χώρων προσωρινής μετεγκατάστασης σχεδιασμένους με όλους τους κανόνες της επιστήμης και με πρόνοια για τους περιβαλλοντικούς όρους.
4. Παρ’ότι σχεδιάστηκαν περισσότερες από 5 ολοκληρωμένες παρεμβάσεις (Άμφισσα, Κατερίνη, Φάρσαλα, Μενεμένη, Ρόδος), στις περισσότερες περιπτώσεις η πρωτοβουλία αντιμετωπίστηκε με απροθυμία τουλάχιστον τόσο από τις τοπικές κοινωνίες όσο και από τις δημοτικές αρχές. Δυστυχώς η ΝΔ επένδυσε πολύ προεκλογικά στο να πυροδοτήσει τα φοβικά αντανακλαστικά του συντηρητικού κομματιού της ελληνικής κοινωνίας, με στόχο τους πρόσφυγες, τους μετανάστες, τις ομάδες του πληθυσμού που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στα κοινωνικά επιδόματα για την επιβίωσή τους, ενισχύοντας τελικά τον ρατσισμό.
Ελπίζω να κατανοήσει σύντομα ότι οι ευκαιριακές πολιτικές μίσους δεν οδηγούν πουθενά, διαφορετικά φοβάμαι ότι θα θερίσει τους καρπούς της πολιτικής της.